پایش خشکسالی و تأثیر آن بر پوشش گیاهی با استفاده از فناوری‌های سنجش از دور بررسی موردی: استان یزد، سال‌های 1994 تا 2014

یکی از روش‌های مطالعۀ خشکسالی و اثرات مخرب آن، پایش و پهنه‌بندی خشکسالی با استفاده از شاخص‌های هواشناسی و تکنیک‌های سنجش از راه دور می‌باشد. به منظور تعیین تأثیر خشکسالی‌ها بر تغییرات پوشش گیاهی ابتدا شدت‌های خشکسالی با استفاده از شاخص های خشکسالی SPI و RDI سالانه توسط داده‌های بارندگی ایستگاه‌های هواشناسی در استان یزد تعیین شد. سپس به منظور پهنه‌بندی شاخص‌های خشکسالی پنج روش درون‌یابی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. در مرحله بعد، با استفاده از سری‌های زمانی 16 روزه شاخص NDVI سنجنده MODIS طی سال‌های 2000 تا 2014 میانگین NDVI فصلی و سالانه محاسبه شد. سپس روابط بین شاخص‌های خشکسالی SPI و RDI با شاخص NDVI در پوشش‌های مختلف استان یزد بررسی شد. بر اساس نتایج پهنه‌بندی شاخص‌های خشکسالی، در سال‌های آبی 2000-1999 و 2008-2007 استان یزد در وضعیت خشکسالی شدید قرار داشته است. ارزیابی نتایج همبستگی پوشش‌های گیاهی مختلف استان یزد با شاخص‌های خشکسالی نشان داد جنگل‌های نیمه انبوه، مناطق بیشه‌زار و درختچه‌زار و مراتع بیشترین و جنگل‌های در دست کاشت و مناطق زراعی و باغات کمترین تاثیر‌پذیری را نسبت به خشکسالی داشته‌اند. بر اساس نتایج نقشه ضریب تشخیص (R2)، بالاترین میزان همبستگی مابین میانگین NDVI فصل بهار با شاخص خشکسالی SPI سالانه در جنگل‌های نیمه انبوه، مناطق بیشه‌زار و درختچه‌زار، مراتع درجه 2 و مراتع درجه 3 مشاهده شد به طوری که به ترتیب 57، 50، 44 و 41 درصد تغییرات شاخص NDVI فصل بهار در این مناطق تابع دوره‌های ترسالی و خشکسالی می‌باشد.